Là nữ hoàng đế duy nhất trong lịch sử Trung Hoa, Võ Tắc Thiên được xem như một “hiện tượng” độc nhất mà khó có người phụ nữ nào làm được. Thông minh, tài giỏi, xinh đẹp, đó là những điều mà mọi người sẽ nghĩ khi nhắc tới người phụ nữ quyền lực này. Vậy, tiểu sử Võ Tắc Thiên như thế nào? Các bạn đã hiểu rõ về cuộc đời của nữ vương duy nhất trong lịch sử này hay chưa? Bài viết sau đây sẽ là tiểu sử Võ Tắc Thiên, nữ hoàng đế duy nhất được chính thức công nhận trong bề dày lịch sử phong kiến của Trung Quốc.
Bạn đang xem: Lịch sử của võ tắc thiên
1. Tiểu sử Võ Tắc Thiên, người con gái thông minh
Võ Tắc Thiên hay còn được biết đến với tên gọi như Võ Mị Nương, Võ Chiếu hay Võ Hậu. Về tên thật của bà thì sử sách không ghi chép lại hay nói chính xác là chưa thể xác định được. Cái tên Võ Chiếu do chính bà tự nghĩ ra với việc ví mình như ánh dương và có ý nghĩa là “nhật nguyệt đương không”. Sinh ngày 17 tháng 02 năm 624 trong một gia đình quý tộc khá giả.
Có cha là Võ Sĩ Hoạch, xuất thân trong một gia đình quý tộc có tiếng ở vùng đất Sơn Tây. Mẹ là Kế thất phu nhân Dương thị, sinh trưởng trong một gia đình quý tộc hoàng gia thời nhà Tùy. Với nền tảng bối cảnh như vậy, Võ tắc Thiên được sống trong một cuộc sống thoải mái và không cần làm quá nhiều công việc nặng nhọc.
Tiểu sử Võ Tắc Thiên
Tuy nhiên, điểm khác biệt của Võ Tắc Thiên so với đa số các cô gái ở thời điểm đó chính là việc bản thân bà lại không có hứng thú với việc may vá hay thêu thùa. Mà lúc ấy, sự hứng thú của bà chính là việc đọc sách. Cộng với việc được người cha khuyến khích việc học tập, đi ngược lại với quan điểm con gái không cần lo chuyện học hành thời đó thì cha của Võ Mị Nương là người có tư tưởng tiến bộ hơn hẳn. Chính điều này đã tạo cơ hội cho Võ Mỵ Nương có thể hiểu biết và có được kiến thức uyên bác hơn so với các nữ nhân ở cùng thời. Những tri thức của bà đặc biệt sâu sắc ở các lĩnh vực như chính trị, lĩnh vực văn học, lĩnh vực âm nhạc và các nghi lễ trong thời đại phong kiến Trung Hoa lúc bấy giờ.
Với ngoại hình xinh đẹp và tư chất thông minh, Võ Tắc Thiên nhanh chóng trở nên nổi tiếng và được Thiên tử là Đường Thái Tông để ý. Điều này đã mở ra cuộc đời của bà sau đó trong cung với việc trở thành phi tần và là nữ vương duy nhất trong lịch sử phong kiến đầy hà khắc của Trung Quốc.
2. Bước chân vào hậu cung của nhà Đường
Dấu mốc đánh dấu sự kiện trở thành phi tần của Võ Tắc Thiên chính là tháng 11 năm 637. Khi đó, hoàng đế là Đường Thái Tông nghe danh của Võ Tắc Thiên đã quyết định triệu Võ thị vào cung và phong chức danh Tài nhân. Biết tin con gái phải vào cung, mẹ của bà là Dương thị đã than khóc không thôi. Thấy vậy, Võ Tắc Thiên đành phải an ủi mẹ của mình để bà có thể bớt đau lòng mà mình cũng không cần phải quá lo lắng khi rời khỏi nhà.
Bước chân vào hậu cung
“Cớ chi mẫu thân lại bảo gặp được Thiên tử không phải là phúc phận của con”, chỉ một câu nói thôi nhưng đã cho thấy được ý chí, sự gan dạ của cô gái này. Việc vào cung không phải là một chuyện đơn giản, muốn vào là vào hay muốn ra là ra. Trong thời buổi đó, rất nhiều cô gái cảm thấy sợ hãi với việc vào cung cũng như sợ phải đối mặt với những mưu mô và bị người khác hãm hại. Thế nhưng với Võ Tắc Thiên thì đó không phải là điều mà bà quan tâm khi nghe tin mình sẽ vào cung.
2.1. Là một tài nhân nhưng không được sủng ái
Vào cung, Võ Tắc Thiên được vua Đường Thái Tông ban cho chữ Mỵ làm tên, vì thế mà mọi người trong cung gọi bà là Võ Mỵ. Tuy nhiên, đời sau lại thường gọi thành Võ Mỵ Nương, còn đương thời thì không ai gọi bằng tên này cả. Xinh đẹp, thế nhưng, Võ tài nhân lại không được sủng ái quá nhiều. Mặc dù cũng có được ngự hạnh, thế nhưng, số lượng cũng không là bao.
Trong khoảng thời gian mới vào cung này, sử sách không ghi chép quá nhiều thông tin về bà. Năm 643, Thái tử Lý Thừa Càn bị phế truất, Lý Trị được phong làm thái tử. Khoảng thời gian này, Võ tài nhân thường ở bên chăm sóc cho hoàng đế Đường Thái Tông và Thái tử Lý Trị bắt gặp liền đem lòng say mê. Có thể nói, với Võ Tắc Thiên, Thái tử Lý Trị vừa gặp đã yêu.
Năm 649, hoàng đế Đường Thái Tông qua đời. Lý Trị lên ngôi. Lúc này, Võ thị đã làm tài nhân được 10 năm nhưng chưa có con. Chính vì thế mà phải cạo tóc, xuất gia làm ni cô tại Cảm Nghiệp Tự. Đến tháng 5 năm 650, vào ngày giỗ của tiên đế, hoàng đế Đường Cao Tông (tức Lý Trị) đến Cảm Nghiệp Tự và gặp lại Võ Tắc Thiên. Lúc này, tuy đã cạo đầu thế nhưng dung nhan diễm lệ của bà vẫn không hề phai đi, Đường Cao Tông bèn nảy ý muốn đón bà về cung. Với sự hậu thuẫn của Vương hoàng hậu, mượn Võ thị để tranh sủng, bà đã xin hoàng thượng đón Võ Mỵ Nương về cung và được chấp thuận.
Trở thành tài nhân
Năm 651, Võ Mỵ Nương chính thức quay lại hậu cung, lúc này, bà đang mang thai đứa con đầu lòng của mình là Lý Hoằng, con của vua Đường Cao Tông.
2.2. Trở về hậu cung nhà Đường
Trở về cung, với việc sinh được con trai, Võ Tắc Thiên được phong làm Chiêu Nghi. Từ thời điểm đó, Võ chiêu nghi ngày càng được sủng ái hơn bao giờ hết. Mặc dù sinh được con trai, thế nhưng, hoàng thái tử lúc này vẫn thuộc về con nuôi của Vương hoàng hậu là Lý Trung.
Đến tháng giêng năm 654, Võ chiêu nghi hạ sinh được một công chúa, gọi là An Định Tư công chúa. Theo hai cuốn sách là An Đường Tư và Tư Trị Thông Giám, thì chính Võ Chiêu Nghi đã giết hại con gái mình và đổ tội cho Vương hoàng hậu khi Hoàng hậu vừa thăm công chúa trở về. Điều này đã khiến cho Đường Cao Tông muốn phế hậu, sự kiện này còn được sử sách ghi chép là “Phế Vương lập Võ”.
Cơ hội của Võ Chiêu Nghi ngày càng mở rộng hơn khi phe cánh của bà ngày càng mạnh hơn. Cộng với sự sủng ái của Đường Cao Tông, việc thành hoàng hậu chỉ là vấn đề thời gian với Võ Chiêu nghi.
2.3. Trở thành Hoàng Hậu nhà Đường
Trở thành hoàng hậu
Năm 656, Hoàng thái từ là Lý Trung bị phế truất, con của Võ hậu là Lý Hoằng được phong làm Hoàng thái tử. Võ Tắc Thiên lúc này bắt đầu cho việc trả thù những người trước đây đã không ủng hộ mình. Trước đó, bà đã sai người chặt hết tay chân của Tiêu thị, đem đi ngâm giấm và sau đó thì bị ám ảnh bởi cái chết của Tiêu thị.
Chử Toại Lương, Hàn Viện, Trưởng Tôn Vô Kỵ là những nạn nhân tiếp theo mà Võ Tắc Thiên cùng với phe cánh của mình quyết định xử lý. Với việc các quan thần đối đầu với Võ Mỵ Nương bị điều đi, Đường Cao Tông cũng có lợi với việc nắm được quyền lực một cách tuyệt đối của hoàng đế. Chính quyền “quân chủ tập quyền” lúc này đã được khẳng định và cải thiện hơn rất nhiều.
Đường Cao Tông với sự hỗ trợ của Võ Tắc Thiên đã đưa triều đình phát triển ngày càng hưng thịnh hơn. Do đó mà mọi ý kiến của Võ Tắc thiên đưa ra đều được hoàng đế chấp thuận. Với quyền lực ngày càng lớn trong tay, ngay cả khi bệnh nặng, Đường Cao Tông cũng có ý muốn để Võ hậu nhiếp chính. Tuy nhiên, thái tử lúc này lại khá bất mãn khi Võ Tắc Thiên nắm quá nhiều quyền lực. Điều này đã khiến cho Võ hậu không vui. Năm 675, Thái tử Lý Hoằng chết, nhiều sử sách cho rằng là do chính Võ hậu hạ độc trong bữa tiệc mà chết.
Nắm quyền lực trong tay
3. Lập triều Võ Chu, hiệu Thánh thần Hoàng Đế
Với thế lực trong tay mình, Võ thái hậu lúc đó đã tỏ ý muốn soán ngôi. Vì vậy đã quyết định diệt trừ tôn nhất nhà họ Lý để có thể mở đường cho mình lên ngôi.
Ngày 9/9 âm lịch năm 690, Võ thiên hậu chính thức lên ngôi hoàng đế ở Tắc Thiên môn, quyết định đổi nhà Đường thành nhà Chu, quần thần tôn hiệu bà là Thánh thần hoàng đế. Đây được xem là điều không được phép xuất hiện trong lý thuyết chính trị của Trung Quốc thời điểm đó.
Với tư tưởng trọng nam khinh nữ ăn sâu vào tiềm thức, việc Võ Tắc Thiên lên ngôi khiến cho rất nhiều quần thần bất mãn. Chính vì thế mà ngay khi lên ngôi, Võ hoàng quyết định dẹp mọi chống đối và đưa những người trung thành với mình vào trong triều. Giai đoạn cai trị của bà có thể nói là giai đoạn của sự xảo quyệt tài tình và chuyên quyền một cách hung bạo.
Để có thể đảm bảo mọi người quy phục, Võ hoàng đã lập ra một đội mật thám chuyên giải quyết những người có ý chống đối. Những cái tên khét tiếng có thể kể đến như Lai Tuấn Thần, Chu Hưng,... Tuy nhiên, vẫn có những người tài giỏi như Địch Nhân Kiệt.
Năm 705, lúc này, Võ Tắc thiên đã hơn 80 tuổi và ốm yếu. Đường Trung Tông Lý Hiển lên làm vua, Võ Tắc Thiên trở thành Thái thượng hoàng, sau đó qua đời vào tháng 11/ 705. Trước khi lâm chung, Võ Tắc Thiên yêu cầu dùng thụy hiệu là Hoàng hậu chứ không phải là Hoàng đế. Mộ của bà được đặt ngay cạnh Đường Cao Tông và tấm bia mộ trống hoàn toàn.
4. Những điểm sáng trong chính sách cai trị của Võ Tắc Thiên
Trước khi trở thành hoàng đế thì Võ Tắc Thiên chính là cánh tay đắc lực của hoàng đế Đường Cao Tông trong việc cai trị đất nước. Bà đã đưa ra nhiều chính sách mang tính chính trị đổi mới, được đánh giá khá cao và đem lại những hiệu quả rõ rệt. Minh chứng chính là sự hưng thịnh của nhà Đường khi Đường Cao Tông nắm lại quyền lực tối cao cho mình.
Đến thời của mình, mặc dù chỉ tồn tại trong một thời gian khá ngắn, thế nhưng, các nhà sử học đánh giá khá cao về sự bình đẳng giới trong xã hội của nhà Chu tốt hơn hẳn nhà Đường trước đó và các giai đoạn sau đó. Sự lên ngôi của bà cho thấy được rằng, tuy là phận nữ nhi, thế nhưng, nếu thực sự có năng lực thì vẫn có thể trở nên quyết đoán như một nam nhân.
Bà đã có công rất lớn trong việc mở rộng lãnh thổ sang Trung Á, chiếm được bán đảo Triều Tiên. Tập trung cho việc phát triển kinh tế - xã hội cũng như duy trì sự ổn định ở trong nước, khuyến khích phát triển tôn giáo, đặc biệt là Phật giáo. Đó là những điều mà Thánh thần hoàng đế đã làm được trong vòng 15 năm cai trị của mình.
5. Những góc khuất đằng sau nữ vương duy nhất trong lịch sử
Là một nữ nhân, thế nhưng, Võ Tắc Thiên lại không hề mềm yếu hay tỏ ra sợ hãi. Bà được xem là một người con gái vượt lên trên giới hạn bằng cách không thích hợp khi sử dụng các mưu đồ được sử sách ghi chép là độc ác và tàn bạo.
Những truyền thuyết xoay quanh vị nữ vương duy nhất này có thể kể đến như:
- Câu chuyện trị ngựa dữ
Tương truyền, Đường Thái Tông được tặng một con ngựa dữ từ Tây Vực và không ai trị được con ngựa này. Võ Mỵ Nương xin trị ngựa với 3 thứ là roi sắt, búa sắt và dao nhọn. Khi được hỏi tại sao lại dùng 3 thứ này thì bà đáp rằng: “Trước hết dùng roi sắt để đánh nó, nếu không được thì dùng búa sắt đánh vào đầu nó. Còn nếu như vẫn không được thì dùng dao đâm chết nó đi, vì thứ không trị được thì để làm gì?”
- Câu chuyện giết con
Tương truyền để có thể lật đổ được Vương hậu cũng như nâng cao địa vị của mình, sau khi sinh được công chúa, Võ Chiêu Nghi đã tự tay sát hại. Lúc ấy, Đường Cao Tông đến thăm con gái thì thấy công chúa nhỏ đã chết. Ông rất tức giận và tra hỏi đám cung nữ thì nhận được câu trả lời chỉ có hoàng hậu khi ấy là Vương hậu tới thăm mà thôi.
- Câu chuyện sợ mèo
Võ Tắc Thiên rất sợ mèo và thường bị ám ảnh bởi tiếng mèo kêu. Theo sử sách, điều này xuất phát từ cái chết của Vương hậu và Tiêu thị do chính Võ Tắc Thiên sai người xử lý. Oán hận sự độc ác của Võ Tắc Thiên, tiêu thụ thề khi chết sẽ hóa thành mèo để hàng đêm xé xác Võ hậu.
Còn rất nhiều các câu chuyện cũng như hành động khác nữa của Võ Tắc Thiên trong quá trình làm hoàng hậu cũng như hoàng đế. Mặc dù có những hành động vượt trái khuôn phép cũng như luân thường đạo lý. Thế nhưng, tài năng của bà vẫn là điều khó có thể chối cãi được.
Trên đây chính là những thông tin chi tiết về tiểu sử Võ Tắc Thiên, nữ hoàng đế duy nhất trong lịch sử phong kiến. Hy vọng rằng những chia sẻ này đã giúp các bạn hiểu rõ hơn về cuộc đời của bà.
Xem thêm: Top 5 món ăn mùa hè miền bắc, trời nóng đến mấy cũng muốn ăn
Vua Quang Trung, một vị vua tài năng, một người anh hùng áo vải hào kiệt của dân tộc. Một vị tướng chinh chiến sa trường chưa một lần bất bại và đem lại sự tự do cho dân tộc, giúp nhân dân vùng lên thoát khỏi các cuộc xâm lược của Xiêm và Mãn Thanh. Những công lao của ông có lẽ ta không bao giờ kể hết được và đó sẽ là những dấu son chói lọi trong chiều dài lịch sử hào hùng của dân tộc Việt Nam ta. Và bài viết dưới đây sẽ giúp các bạn có thể hiểu rõ hơn về tiểu sử của vua Quang Trung, một vị hoàng đế lỗi lạc, tài năng và đầy khát vọng với việc thống nhất đất nước, đem lại hòa bình, tự do cho dân tộc.
Võ TắcVõ Tắc Thiên(chữ Hán: 武則天) (17 tháng 2,625–16 tháng 12năm705), tên thật làVõ Chiếu(武). Bà là nữ hoàng duy nhất tronglịch sử Trung Quốc, và để lại nhiều tranh luận về công tội giữa các nhà sử học. Bà đã trải qua các vị trítài nhân,chiêu nghi,hoàng phi,hoàng hậu,hoàng thái hậu,hoàng đế,thái thượng hoàng, nhưng cuối cùng trước khi qua đời đã quay lại với vị tríhoàng hậucủa nhà Đường. Việc bà nổi lên nắm quyền cai trị bị các nhà sử học
Khổng giáochỉ trích mạnh mẽ nhưng các nhà sử học từ sau thập kỷ 1950 đã có cái nhìn khác về bà.(Theo wikipedia)hi lên ngôi Hoàng đế bà đổi tên thành Võ Chiếu (武曌), chữ "Chiếu" trong tên bà vốn là chữ "chiếu" (照) nhưng để may mắn bà đã tự tạo chữ mới (日月当空 nhật nguyệt đương không) và là một trong những chữ trong
Võ Hậu Tân tự. Bà là nữ hoàng duy nhất tronglịch sử Trung Quốcđã lập ra triều đại của riêng mình, nhà Võ Chu (周), và cai trị dưới danh hiệuThánh Thần Hoàng Đế((聖神皇帝) từ690đến705.Gia đình bà có nguồn gốc ở huyện
Văn Thuỷ(文水), thuộc quận Tinh Châu (幷州; hiện nay là thành phố
Thái Nguyêntỉnh
Sơn Tây). Cha bà là Võ Sĩ Hoạch (武士彠) (577-635), một thành viên thuộc một gia đình quý tộc danh tiếng ở Sơn Tây. Mẹ bà là Dương Thị (楊氏) (579-670), một phụ nữ thuộc gia đình quý tộc hoàng gianhà Tuỳ. Võ Tắc Thiên không phải sinh ở Văn Thuỷ, bởi cha bà đảm nhận nhiều chức trách ở nhiều nơi trong suốt cuộc đời. Bà được cho là sinh ở Lợi Châu (利州) hiện là thành phố
Quảng Nguyên(廣元市), phía bắc tỉnh
Tứ Xuyên, cách Văn Thủy khoảng 800 km về phía tây nam, nhưng một số nơi khác cũng được cho là nơi sinh của bà gồm cả thủ đô
Trường An.
Bà được đưa vào hậu cung
Đường Thái Tôngnhà Đường vào khoảng năm 637 và là một
Tài Nhân(才人), tức là một trong chín người thiếp cấp thứ năm. Thấy tên Võ Chiếu không đẹp,Đường Thái Tôngđặt tên cho bà là Mị (媚), có nghĩa là "duyên dáng, xinh đẹp", và vì vậy còn được người Trung Quốc gọi là Võ Mị Nương (武媚娘). Có thể thời gian này bà đã gặpthái tử
Lý Trịvà đã có quan hệ thân thiết với vị vua tương lai này.
Năm 649, Đường Thái Tông băng hà, theo luật lệ, Võ Mị Nương phải rời cung để vàochùa
Cảm Nghiệp xuống tóc. Thái tử
Lý Trịlên ngôi, tức là
Đường Cao Tông.
Năm 651,Đường Cao Tôngđưa bà trở lại hoàng cung sau khi đi cúng tế cho cha tại chùa Cảm Nghiệp. Hoàng hậu họ Vương của Cao Tông đã chủ động hỗ trợ đưa bà về để vì khi đó Cao Tông đang sủng ái Thục phi họ Tiêu, và muốn dùng Võ Tắc Thiên trong việc tranh giành quyền lực. Có thuyết lại cho rằng bà chưa từng rời hoàng cung. Tiêu phi bị thất sủng, tháng 5 năm 651, bà được phong
Chiêu Nghi, việc này bị các nhà nho chỉ trích nặng nề vì đã từng là vợ của vua trước.
Năm 654, Võ Tắc Thiên sinh một con gái, nhưng đứa trẻ bị chết sau khi sinh vài ngày. Trước khi đứa trẻ chết, Vương hoàng hậu có đến thăm, do đó Cao Tông nghi ngờ hoàng hậu đã hạ thủ. Truyền thuyết cho rằng chính Võ Tắc Thiên đã giết con để vu tội cho hoàng hậu. Võ Chiêu nghi được phong làm Thần phi.
Năm 655, Vương hoàng hậu và mẹ mời đồng cốt yếm bùa mong gia hại Võ Tắc Thiên, nhưng việc bại lộ. Đường Cao Tông phế bỏ Vương hoàng hậu, dù rất nhiều các đại thần can ngăn, nhất là quốc cữu
Trưởng Tôn Vô Kỵ.
Tháng 10 năm 655,Đường Cao Tôngphong Võ Thần phi làm hoàng hậu trước sự phản đối của nhiều đại thần. Vương hoàng hậu và Tiêu thục phi bị kết trọng tội, và bị Võ hậu giết hại một cách dã man. Năm 659, Võ hậu vu tội cho
Trưởng Tôn Vô Kỵ, cách chức đuổi khỏi triều đình, gạt được chướng ngại vật lớn nhất của mình.
Năm 660,Đường Cao Tôngbị trúng gió đột quỵ, Võ hậu liền tham gia chính sự từ phía sau rèm cùng vua, nên gọi làNhị thánh lâm triều. Cao Tông nhất nhất đều nghe theo lời Võ hậu, tuy nhiên nhận thấy sự nguy hiểm của bà, nên đã ngầm ra lệnh cho
Thượng Quan Nghitìm cách phế truất. Việc bại lộ,Thượng Quan Nghibị Võ hậu xử tội chết, Cao Tông cũng mất hết quyền lực, hoàn toàn phụ thuộc vào Võ hậu. (Tuy nhiên Võ hậu về sau lại rất trọng dụng
Thượng Quan Uyển Nhi, là cháu nội của Thượng Quan Nghi).
Thái tử
Lý Trung(con của Cao Tông và một người thiếp thấp kém, Vương hoàng hậu nhận làm con) bị giáng và bị giết. Con cả của Võ hậu là Lý Hoằng được phongthái tử.
Năm 667, Cao Tông quá yếu, giao chothái tử
Lý Hoằng giám quốc, thực ra vẫn do Võ hậu làm chủ. Năm 674, triều đình tôn Cao Tông làThiên hoàng, Võ hậu làThiên hậu. Võ Tắc Thiên thích dùng tôn xưng Thiên hậu cho đến tận khi làm hoàng đế. Võ hậu phế Thái tử
Lý Hoằng, đưa con thứ hai là
Lý Hiềnlên làmthái tử, rồi lại giáng
Lý Hiền, đưa con thứ ba là
Lý Hiểnlên thay.
Trong giai đoạn này, Võ hậu đã có nhiều chính sách chính trị đổi mới, được đánh giá cao.
Năm 683, Đường Cao Tông băng hà, thái tử Lý Hiển lên ngôi, tức là
Đường Trung Tông, Võ Tắc Thiên làm
Hoàng thái hậu, nắm toàn bộ chính sự. Mộtthángsau, với lý do
Đường Trung Tôngđể vợ là
Vi hoàng hậulộng quyền, Võ hậu phế vua xuống làm Lư Lăng Vương, lập con trai thứ tư (Lý Đán) lên làm vua, tức
Đường Duệ Tông. Trong các năm tiếp theo, Võ hậu lần lượt ra tay với các vương gia là con của Đường Thái Tông như Việt vương Lý Trinh, Lang Nha vương Lý Trọng.
Đồng thời Võ hậu cho xây dựng nhiều cung điện, lớn nhất là tòa Minh Đường cao gần ba trăm trượng, sau đổi là Vạn Tượng Thần cung. Minh Đường hoàn thành, có kẻ dâng viên đá trên có chữ "Thánh mẫu lâm nhân, Vĩnh xương đế nghiệp" nên Võ hậu đổi tôn hiệu của mình làThánh mẫu thần hoàng.
Năm 690, sư Pháp Minh dâng bốn quyểnĐại Vân kinhca ngợi Võ hậu là
Phật Di Lặcxuống trần, là chủ của thiên hạ. Võ hậu sai in rồi phát ra khắp nơi, đề cao Phật giáo trên Đạo giáo.
Tháng 9 năm 690, Võ hậu lên ngôi Hoàng đế, đổi quốc hiệu là Chu với ý kế tục sự nghiệpnhà Chuxưa kia, quốc tính là họ Võ, tôn
Chu Văn Vươnglàm Thủy tổ Văn hoàng đế. Giáng
Đường Duệ Tôngxuống làm Hoàng tự, rồi sau đó phế bỏ, lại phong cháu là
Võ Thừa Tựlàm Ngụy vương,Võ Tam Tưlàm Lương vương.
Trước đó, Võ hậu đổi cách viết chữ Chiếu trong tên của mình thành (曌), với hình Mặt trời, Mặt trăng trên không, để tỏ quyền tối thượng. Cùng với đó là 11 chữ khác gọi là
Võ hậu tân tự
Lý thuyết chính trị Trung Quốc truyền thống không cho phép một phụ nữ được lên ngôi, Vũ hậu quyết định dẹp yên chống đối và đưa các quan lại trung thành vào triều. Thời cai trị của bà để dấu ấn về sự xảo quyệt tài tình và chuyên quyền hung bạo. Dưới thời cai trị, bà lập ra Cảnh sát mật để đối phó với bất kỳ chống đối nào có thể nổi lên, với cái tên khét tiếng
Lai Tuấn Thần,Chu Hưng, nhưng đồng thời cũng có những hiền tài như
Địch Nhân Kiệt.
Khi về già, Võ hậu sủng ái hai anh em
Trương Dịch Chivà
Trương Xương Tônglà hai kẻ bất tài nhưng đẹp trai, khiến triều đình rất bất bình. Tháng 10 năm 695, sau nhiều lần thêm chữ, tên của bà được đổi thành Thiên Sách Kim Luân Thánh Thần Hoàng Đế, làm lễ phong thiền ở Tung sơn.
Võ hậu phân vân khi chọn người truyền ngôi, giữa con ruột họ Lý và cháu ruột họ Võ. Cuối cùng với sự khuyên giải của Địch Nhân Kiệt, bà quyết định lập
Lý Hiểnlàm thái tử. Tuy nhiên bà bắt các con thề độc rằng không được làm hại họ Võ
Đến năm 705, Võ hậu ngoài 80 tuổi đã rất ốm yếu. Tháng 2, tể tướng
Trương Giản Chilãnh đạo cuộc đảo chính giết hai anh em họ Trương, xông vào cung buộc Võ hậu truyền ngôi cho thái tử
Lý Hiển.Đường Trung Tông
Lý Hiểnlại lên làm vua lần nữa, Võ hậu trở thành
Thái thượng hoàng, rồi qua đời vào tháng 11 năm 705. Khi lâm chung bà yêu cầu dùngthụy hiệulà
Hoàng hậuchứ không phải
Hoàng đế, do đó không cómiếu hiệu.
Bà được chôn tại
Càn Lăng, cùng chỗ với
Đường Cao Tông. Bia mộ của bà là một tấm bia để trống hoàn toàn (Vô tự bi), với ý là để đời sau phán xét.
Mặc dù chỉ tồn tại một thời gian ngắn, theo một số nhà sử học, nhà Võ Chu đã có được một hệ thống bình đẳng xã hội về giới tốt hơn so vớinhà Đườnggiai đoạn tiếp sau nó.
Nhìn vào các sự kiện trong cuộc đời bà theo ám chỉ trong văn chương có thể mang lại nhiều ý nghĩa: một phụ nữ đã vượt qua những giới hạn của mình một cách không thích hợp, thái độ đạo đức giả khi thuyết giáo về lòng trắc ẩn trong khi cùng lúc ấy lại tiến hành mô hình tham nhũng và hành xử một cách xấu xa, và cai trị bằng cách điều khiển từ phía hậu trường.
Một tác giả nổi tiếng người
Pháplà
Shan Sa(tức Sơn Táp), sinh tại
Bắc Kinh, đã viết một cuốn tiểu thuyết mang tính tiểu sử tên làImpératrice(tên tiếng Việt làNữ hoàng, do nữ dịch giả Lê Hồng Sâm dịch, sách được xuất bản tại Việt Nam vào tháng 2 năm 2007) dựa trên cuộc đời của Võ hậu.
CÁC TRUYỀN THUYẾT
Trị ngựa dữ
Đường Thái Tôngđược
Tây Vựctặng một con ngựa rất dữ tên là Sư Tử Thông, không ai trị được. Võ Mị xin ra trị ngựa, với ba thứ là một cây roi sắt, một cái búa sắt, một ngọn dao nhọn. Đường Thái Tông hỏi dùng những thứ đó để làm gì thì Võ Mị trả lời rằng:"Trước hết dùng roi sắt mà đánh nó bắt khuất phục; nếu không chịu thì dùng búa sắt đánh vào đầu nó; còn nếu dùng búa sắt đánh vẫn không được thì dùng dao đâm chết nó đi, vì thứ không trị được thì để làm gì?"
Giết con
Truyền thuyết cho rằng khi sinh đứa con đầu lòng là con gái, Võ Chiêu nghi rất không vui, dù
Đường Cao Tôngthì rất yêu quý. Một ngày khi Vương hoàng hậu (không có con) vì muốn làm lành và cũng yêu trẻ nhỏ đến thăm đứa bé. Khi hoàng hậu ra về, Võ Chiêu nghi đã bóp mũi chết đứa con của mình. Khi
Đường Cao Tôngvào thăm công chúa nhỏ, thấy nó đã chết, vô cùng giận dữ tra hỏi cung nữ, thì thấy bảo chỉ có mỗi hoàng hậu là người vào thăm. Do đó Cao Tông cho rằng hoàng hậu giết con mình vì ganh ghét.
Sợ mèo
Khi lên được ngôi hoàng hậu rồi, Võ hậu trả thù Vương hoàng hậu và Tiêu thục phi bằng cách sai chặt hết chân tay họ rồi bỏ vào chum rượu ngâm để họ không chết ngay. Tại đây Võ hậu đã tiết lộ với Vương hoàng hậu là chính mình đã giết con gái để đổ tội. Vương hoàng hậu đã kêu rằng: "Tại sao kẻ ác như ngươi mà sinh được con, còn ta thì không thể?", còn Tiêu thục phi thì nguyền rằng sẽ biến thành mèo để đêm vào xé xác Võ hậu. Võ Hậu sợ mèo vì đã giết chết con mèo mà bà từng yêu quý nhất.Nhưng nó đã phản bội bà đi theo Vương Hoàng Hậu khi bà bị bắt vào lãnh cung. Do đó, bà thẳng tay giết nó và luôn luôn bị ám ảnh bởi tiếng mèo kêu, đêm đêm thấy hình ảnh con mèo hiện về trong giấc ngủ.
Đày hoa mẫu đơn
Võ hậu khi lên ngôi Hoàng đế, quyền uy cao tột đỉnh, một ngày cuối đông ra vườn ngự uyển thấy cây cối héo úa không hoa, đã lớn tiếng ra lệnh cho tất cả các loài hoa trong vườn phải nở vào đúng ngày Tết Nguyên đán. Sáng Nguyên đán, Võ hậu ra vườn thấy tất cả các hoa đều nở tung, chỉ có hoa mẫu đơn vẫn không nở. Võ hậu tức giận sai nhổ toàn bộ mẫu đơn đi, đày đến phương nam. Do đó chỉ có Giang Nam là có mẫu đơn đẹp.
Tượng Phật Long Môn
Võ hậu tôn sùng
Phật giáo, đã ra lệnh đục các tượng Phật tại khu vựchang đá Long Môn. Tại đây pho tượng chính giữa lớn nhất là tượng
Phật Đại Nhật(Tỳ lô giá na- Vairocana) được điêu khắc theo khuôn mặt của Võ hậu.
Vết sẹo của Thượng Quan Uyển Nhi
Thượng Quan Uyển Nhilà cháu của Thượng Quan Nghi, Võ Tắc Thiên dùng làm nữ quan lo tất cả các việc văn thư trong hoàng cung và ngoài triều đình.Trương Xương Tôntuy hầu hạ Võ Tắc Thiên nhưng lại có tư tình với Uyển Nhi, một lần hai người lén lút gặp nhau thì Võ Tắc Thiên bắt gặp. Tức giận, Võ Tắc Thiên đã ném cái bát vào giữa trán Uyển Nhi, tạo thành một cái sẹo lớn chính giữa trán. Tuy nhiên vết sẹo lại làm cho Thượng Quan Uyển Nhi trông xinh đẹp hơn. Thế là từ đó lan truyền ra, các tiểu thư, mệnh phụ đều bắt chước vẽ chấm đỏ hoặc hình hoa mai vào giữa trán, trở thành một kiểu trang điểm rất được ưa chuộng dưới triều nhà Đường.
Các truyền thuyết về dâm loạn
Có nhiều truyền thuyết về sự dâm loạn của Võ hậu, một phần do đời sau thêu dệt, một phần sự thật:
Võ hậu ốm, mời Thái y họ Trầm vào bốc thuốc, nhân đó hỏi về thuốc kích dục. Trầm thái y dâng phương thuốc có công hiệu, Võ hậu bắt ông phục vụ mình. Dù bồi bổ thế nào, Trầm thái y cũng không đáp ứng nổi, cuối cùng lao lực mà chết.CON
Võ Tắc Thiên rất thích các tôn hiệu mĩ miều, do đó đã nhiều lần thay đổi, thêm bớt chữ vào tôn hiệu, bao gồm:
Thánh Thần hoàng đế (圣神皇帝)Tắc Thiên Đại Thánh hoàng đế (则天大圣皇帝)Thánh Mẫu Thần Hoàng (圣母神皇)Kim Luân Thánh Thần hoàng đế (金轮圣神皇帝)Việt Cổ Kim Luân Thánh Thần hoàng đế (越古金轮圣神皇帝)Từ Thị Việt Cổ Kim Luân Thánh Thần hoàng đế (慈氏越古金轮圣神皇帝)Thiên Sách Kim Luân Thánh Thần hoàng đế (天册金轮圣神皇帝)Các tôn hiệu của đời sau tôn phong
