Đến thời điểm tháng 5/2023, Việt Nam đã được UNESCO công nhận:
8 Di sản Thế giới,15 Di sản Văn hóa Phi vật thể,9 Di sản Văn hóa Tư liệu,11 Khu Dự trữ Sinh quyển Thế giới,3 Công viên Địa chất Toàn cầu UNESCO9 Khu Ramma
Ngoài ra còn có các Danh hiệu khác như: Thành phố Sáng tạo, Thành phố Học tập Toàn cầu...
Bạn đang xem: Di sản văn hóa thế giới ở việt nam
9 khu Ramsar Thế giới của Việt Nam
Khu Ramsar là vùng đất ngập nước có đủ điều kiện đáp ứng được các tiêu chí lựa chọn của một vùng đất ngập nước có tầm quan trọng quốc tế được quy định trong Công ước Ramsar- là một công ước quốc tế về bảo tồn và sử dụng một cách hợp lý và thích đáng các vùng đất ngập nước có tầm quan trọng quốc tế, đặc biệt như là nơi cư trú của loài chim nước Ramsar, được ký năm 1971 tại thành phố Ramsar (Iran).
Công ước có tên tiếng Anh The Convention on Wetlands of International Importance, especially as Waterfowl Habitat (Công ước về các Vùng đất ngập nước có tầm quan trọng quốc tế đặc biệt như là nơi cư trú của loài chim nước Ramsar ra đời với mục đích ngăn chặn quá trình xâm lấn ngày càng gia tăng vào các vùng đất ngập nước cũng như sự mất đi của chúng ở thời điểm hiện nay cũng như trong tương lai, công nhận các chức năng sinh thái học nền tảng của các vùng đất ngập nước và các giá trị giải trí, khoa học, văn hóa và kinh tế của chúng.
Công ước Ramsar được quản lý bởi một Ban Thư ký độc lập (Văn phòng Ramsar) đặt tại trụ sở của Tổ chức Bảo tồn Thiên nhiên Quốc tế (IUCN) ở Thuỵ Sỹ. Cơ quan ra quyết định chính là Hội nghị các Bên, họp 3 năm một lần. Các tổ chức quốc tế như Bird
Life International, IUCN, Quỹ Quốc tế Bảo vệ Thiên nhiên hoang dã (WWF International), cũng góp phần hỗ trợ bằng việc cung cấp tư vấn kỹ thuật của các chuyên gia, giúp thực hiện các nghiên cứu và hỗ trợ tài chính.
Rạn san hô tại Vườn Quốc gia Côn Đảo - Khu Ramsar được công nhận năm 2014. (Ảnh: TTXVN phát)
Tính đến tháng 8 năm 2022, có 171 quốc gia và vùng lãnh thổ tham gia Công ước với 2.471 khu Ramsar trên khắp thế giới có diện tích 255.792.244 ha.
Việt Nam đã ký gia nhập Công ước Ramsar vào năm 1989, là thành viên thứ 50, đồng thời là quốc gia đầu tiên của Đông Nam Á tham gia Công ước này.
Tính đến năm 2019, Việt Nam có 9 khu Ramsar của thế giới, gồm:
1-Vườn Quốc gia Xuân Thủy - Nam Định2-Vùng đất ngập nước Bầu Sấu thuộc Vườn Quốc gia Cát Tiên - Đồng Nai|3- Hồ Ba Bể - Bắc Kạn4-Vườn Quốc gia Tràm Chim- huyện Tam Nông, tỉnh Đồng Tháp (2012)5-Vườn Quốc gia Mũi Cà Mau - huyện Ngọc Hiển, Cà Mau (2013)6-Vườn Quốc gia Côn Đảo (2014)7-Khu Bảo tồn đất ngập nước Láng Sen- tỉnh Long An (2015)8-Vườn Quốc gia U Minh Thượng- Kiên Giang (2016)9-Khu Bảo tồn Thiên nhiên đất ngập nước Vân Long - Ninh Bình (2019)
11 Khu Dự trữ Sinh quyển Thế giới ở Việt Nam
Khu Dự trữ Sinh quyển Thế giới (Biosphere Reserves) là một danh hiệu do UNESCO trao tặng cho các khu bảo tồn thiên nhiên có hệ động-thực vật độc đáo, phong phú đa dạng.
Theo quy định, Khu Dự trữ Sinh quyển phải đạt được 7 tiêu chí: có các hệ sinh thái đại diện vùng địa lý sinh học; có ý nghĩa bảo tồn đa dạng sinh học; có cơ hội cho phát triển bền vững vùng; có diện tích đủ lớn; thực hiện đầy đủ 3 chức năng (bảo tồn, phát triển và trợ giúp); có sự tham gia của cộng đồng; có cơ chế quản lý, chính sách, quản trị rõ ràng.
Vẻ đẹp hoang sơ của điểm du lịch Hang Rái trong cụm du lịch Khu Dự trữ Sinh quyển Núi Chúa. (Ảnh: Trọng Đạt/TTXVN)
Hiện thế giới có 727 Khu Dự trữ Sinh quyển Thế giới tại 131 nước, chiếm gần 5% diện tích trên Trái Đất.
Tại Việt Nam hiện có 11 Khu Dự trữ Sinh quyển được UNESCO ghi danh là Khu Dự trữ Sinh quyển Thế giới, kể từ năm 2000.
Cụ thể: 1- Khu Dự trữ Sinh quyển Rừng ngập mặn Cần Giờ (TP. HCM- công nhận năm 2000)2- Khu Dự trữ Sinh quyển Đồng Nai (Đồng Nai- công nhận năm 2011)3- Khu Dự trữ Sinh quyển Cát Bà (TP. Hải Phòng- công nhận năm 2004)4- Khu Dự trữ Sinh quyển Châu thổ sông Hồng (Thái Bình, Nam Định, Ninh Bình-công nhận năm 2004).Khu Dự trữ Sinh quyển Châu thổ sông Hồng được UNESCO công nhận cho các vùng đất phía Nam vùng duyên hải Bắc Bộ, nằm ở cửa sông Đáy, sông Hồng và sông Thái Bình. Đây là Khu Dự trữ Sinh quyển đất ngập nước ven biển thuộc 3 tỉnh châu thổ sông Hồng là Thái Bình, Nam Định và Ninh Bình. Khu Dự trữ Sinh quyển Thế giới này chứa đựng những hoạt động kiến tạo địa chất và đa dạng sinh học có giá trị nổi bật toàn cầu với các kiểu sinh cảnh chủ yếu như: bãi bùn, bãi cát ngập triều, trảng cỏ, sậy, rừng ngập mặn cùng các cồn cát phi lao … Khu Dự trữ Sinh quyển Châu thổ sông Hồng có nhiều tiềm năng để phát triển loại hình du lịch sinh thái, đồng quê và tắm biển.5- Khu Dự trữ Sinh quyển ven biển và biển đảo Kiên Giang, 20066- Khu Dự trữ Sinh quyển miền tây Nghệ An, 2007.7- Khu Dự trữ Sinh quyển Mũi Cà Mau, 20098- Khu Dự trữ Sinh quyển Cù Lao Chàm, 20099- Khu Dự trữ Sinh quyển Langbian, 201510- Khu Dự trữ Sinh quyền Núi Chúa, 202111- Khu Dự trữ Sinh quyển Cao nguyên Kon Hà Nừng, 20213 Công viên Địa chất Toàn cầu UNESCO
Công viên Địa chất Toàn cầu Cao nguyên đá Đồng Văn, Hà Giang
Thác nước Bản Sầm ở thị trấn Hòa Thuận, huyện Quảng Hòa- Công viên Địa chất Toàn cầu được công nhận tháng 4/2018. (Ảnh: TTXVN)
Năm 2014 và năm 2019, UNESCO tái công nhận nơi đây là thành viên của Mạng lưới Công viên Địa chất Toàn cầu giai đoạn 2015-2018 và 2019-2022.
Công viên Địa chất Toàn cầu Non nước Cao Bằng
Công viên Địa chất Non nước Cao Bằng chính thức được UNESCO công nhận là Công viên Địa chất Toàn cầu vào tháng 4/2018, công viên có diện tích gần 50% diện tích toàn tỉnh Cao Bằng.
Công viên Địa chất Toàn cầu Đắk Nông
Công viên Địa chất Đắk Nông được thành lập năm 2015, có 65 điểm di sản địa chất, địa mạo, gồm hệ thống gần 50 hang động với tổng chiều dài hơn 10.000 m, các thác nước, miệng núi lửa… được UNESCO công nhận là Công viên Địa chất Toàn cầu vào tháng 7/2020.
9 Di sản Văn hóa Tư liệu: 9 Di sản Tư liệu được UNESCO vinh danh (bao gồm 3 Di sản Tư liệu
Thế giới và 6 Di sản Tư liệu khu vực châu Á-Thái Bình Dương).
Di sản Tư liệu Thế giới (3)
1- Mộc bản triều Nguyễn (Trung tâm Lưu trữ Quốc gia IV, Đà Lạt-Lâm Đồng), được UNESCO công nhận năm 2009 trong "Chương trình Ký ức Thế giới"2- Bia Tiến sĩ tại Văn Miếu-Quốc Tử Giám (Hà Nội), được UNESCO công nhận năm 2011 trong "Chương trình Ký ức Thế giới"3- Châu bản triều Nguyễn ( Trung tâm Lưu trữ quốc gia I-số 18 Vũ Phạm Hàm, phường Yên Hòa, quận Cầu Giấy, Hà Nội), được UNESCO công nhận năm 2017 trong "Chương trình Ký ức Thế giới"
Bia Tiến sĩ tại Văn Miếu-Quốc Tử Giám (Hà Nội), được UNESCO công nhận năm 2011 trong "Chương trình Ký ức Thế giới" (Ảnh: Minh Thu/Vietnam+)
Di sản Tư liệu khu vực châu Á-Thái Bình Dương (6)
1- Mộc bản chùa Vĩnh Nghiêm (được công nhận năm 2012)2- Thơ văn trên kiến trúc cung đình Huế (được công nhận năm 20163- Mộc bản trường học Phúc Giang (được công nhận năm 2016)4- Hoàng hoa sứ trình đồ (Hành trình đi sứ Trung Hoa) (được công nhận năm 2018)5- Bia Ma nhai tại danh thắng Ngũ Hành Sơn, Đà Nẵng (được công nhận năm 2022)6-Văn bản Hán Nôm làng Trường Lưu, Hà Tĩnh (1689-1943) (được công nhận năm 2022)
8 Di sản Thế giới của Việt Nam
Trong 8 Di sản Thế giới được UNESCO công nhận có 5 Di sản Văn hoá; 2 Di sản Thiên nhiên và 1 Di sản Hỗn hợp
5 Di sản Văn hoá gồm: 1- Quần thể di tích Cố đô Huế, (UNESCO công nhận năm 1993)2- Phố cổ Hội An (UNESCO công nhận năm 1999)3- Thánh địa Mỹ Sơn (UNESCO công nhận năm 1999)4- Khu Di tích Trung tâm Hoàng thành Thăng Long (UNESCO công nhận năm 2010)5- Thành nhà Hồ (UNESCO công nhận năm 2011);
Di tích Thành nhà Hồ - Di sản Văn hóa Thế giới, được UNESCO công nhận năm 2011,
2 Di sản Thiên nhiên gồm:1-Vườn Quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng (UNESCO công nhận năm 2003 và tái công nhận 2015)2- Vịnh Hạ Long (UNESCO công nhận năm 1994, tái công nhận 2000; 2011);
1 Di sản Hỗn hợp:Quần thể Danh thắng Tràng An (UNESCO công nhận năm 2014). Đây cũng là Di sản Hỗn hợp duy nhất tại Việt Nam và khu vực Đông Nam Á, và là một trong số ít 38 Di sản Hỗn hợp trên Thế giới được UNESCO công nhận.
15 Di sản Văn hóa Phi vật thể
Tính đến tháng 5/2023, Việt Nam có 15 Di sản Văn hóa Phi vật thể được UNESCO tôn vinh, gồm:
1- Nghệ thuật Bài chòi Trung bộ2- Nhã nhạc Cung đình Huế3- Không gian Văn hóa Cồng chiêng Tây Nguyên4- Dân ca Quan họ Bắc Ninh5- Ca Trù6- Hội Gióng ở đền Sóc và đền Phù Đổng7- Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương ở Phú Thọ8- Nghệ thuật Đờn ca Tài tử Nam bộ9- Hát Ví-Giặm Nghệ Tĩnh10- Nghi lễ và trò chơi kéo co11- Thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu tam phủ12- Hát Xoan ở Phú Thọ13- Thực hành Then Tày, Nùng, Thái14- Nghệ thuật Xòe Thái15- Nghề làm Gốm của người Chăm
Nghệ thuật Xòe Thái - Di sản Phi vật thể Đại diện của Nhân loại được UNESCO ghi danh năm 2021 (Ảnh: TTXVN phát)
Trong số 15 Di sản Văn hóa Phi vật thể của Việt Nam được ghi danh, có 14 Di sản Văn hóa Phi vật thể Đại diện Nhân loại và 1 Di sản Văn hóa Phi vật thể cần được Bảo vệ khẩn cấp là Nghệ thuật Ca trù.
Xem thêm: Củng Cố Kiến Thức Luyện Giải Bài Tập Đại Số 9, Giải Bài Tập Toán Lớp 9
Mạng lưới các Thành phố Sáng tạo của UNESCO khởi xướng năm 2004 nhằm thúc đẩy hợp tác giữa các thành phố coi sáng tạo là yếu tố chiến lược cho sự phát triển bền vững.
Hiện nay, Mạng lưới các Thành phố Sáng tạo của UNESCO gồm 246 thành phố, trong đó Đông Nam Á có hơn 10 Thành phố Sáng tạo.
Vào năm 2019, Hà Nội trở thành thành viên của Mạng lưới Thành phố Sáng tạo.
Thành phố Học tập Toàn cầu (GNLC)
Việt Nam có 5 trên tổng số 294 thành phố từ khắp nơi trên thế giới được UNESCO công nhận là thành viên "Mạng lưới các Thành phố Học tập Toàn cầu" gồm TP Cao Lãnh, TP.HCM, TP Hải Dương, TP Sa Đéc và TP Vinh./.
(Vietnam+)
Thành phố Học tập Toàn cầu Thành phố Sáng tạo Di sản Thế giới Di sản Văn hóa Phi vật thể Di sản Văn hóa Tư liệu Khu Dự trữ Sinh quyển TG Công viên Địa chất Toàn cầu Khu Ramma UNESCO Đọc thêm các bài liên quan TP. Hà Nội Đọc thêm các bài liên quan Tp. Hồ Chí Minh Đọc thêm các bài liên quan Thái Bình Đọc thêm các bài liên quan Đắk Nông Đọc thêm các bài liên quan Hải Dương Đọc thêm các bài liên quan Kiên Giang Đọc thêm các bài liên quan Lâm Đồng Đọc thêm các bài liên quan Long An Đọc thêm các bài liên quan Nam Định Đọc thêm các bài liên quan Ninh Bình Đọc thêm các bài liên quan Ninh Thuận Đọc thêm các bài liên quan Nghệ An Đọc thêm các bài liên quan Quảng Nam Đọc thêm các bài liên quan Bà Rịa - Vũng Tàu Đọc thêm các bài liên quan Bắc Kạn Đọc thêm các bài liên quan Bắc Ninh Đọc thêm các bài liên quan Cà Mau Đọc thêm các bài liên quan Cao Bằng Đọc thêm các bài liên quan Đồng Nai Đọc thêm các bài liên quan Đồng Tháp Đọc thêm các bài liên quan Hà Giang
Bạn có thể tự hào khi biết rằng ngoài 3 di sản thiên nhiên thế giới thì Việt Nam có tới 15 di sản văn hóa thế giới và 4 di sản tư liệu thế giới được UNESCO vinh danh.
Di sản văn hóa vật thể thế giới
Quần thể di tích Cố đô Huế
Phố cổ Hội An
Đô thị cổ Hội An ngày nay là một điển hình đặc biệt về cảng thị truyền thống ở Đông Nam Á được bảo tồn nguyên vẹn và chu đáo. Phần lớn những ngôi nhà ở đây là những kiến trúc truyền thống có niên đại từ thế kỷ 17 đến thế kỷ 19, phần bố dọc theo những trục phố nhỏ hẹp. Hội An cũng là vùng đất ghi nhiều dấu ấn của sự pha trộn, giao thoa văn hóa. Các hội quán, đền miếu mang dấu tích của người Hoa nằm bên những ngôi nhà phố truyền thống của người Việt và những ngôi nhà mang phong cách kiến trúc Pháp.
Thánh địa Mỹ Sơn
Thánh địa Mỹ Sơn thuộc xã Duy Phú, huyện Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam, là tổ hợp gồm nhiều đền đài Chăm Pa trong một thung lũng đường kính khoảng 2 km được bao quanh bởi đồi núi. Xưa đây từng là nơi tổ chức cúng tế cũng như là lăng mộ của các vị vua Chăm pa hay hoàng thân, quốc thích.
Năm 1999, Thánh địa Mỹ Sơn đã được UNESCO chọn là một trong các di sản thế giới tân thời và hiện đại.
Hoàng thành Thăng Long
Hoàng thành Thăng Long là quần thể di tích gắn với lịch sử kinh thành Thăng Long - Đông Kinh và tỉnh thành Hà Nội bắt đầu từ thời kì tiền Thăng Long (An Nam đô hộ phủ thế kỷ VII) qua thời Đinh - Tiền Lê, phát triển mạnh dưới thời Lý, Trần, Lê và thành Hà Nội dưới triều Nguyễn. Đây là công trình kiến trúc đồ sộ, được các triều vua xây dựng trong nhiều giai đoạn lịch sử và trở thành di tích quan trọng bậc nhất trong hệ thống các di tích Việt Nam.
Thành Nhà Hồ
Di sản văn hóa phi vật thể
Nhã nhạc cung đình Huế
Nhã nhạc cung đình Huế là thể loại nhạc của cung đình thời phong kiến, được biểu diễn vào các dịp lễ hội (vua đăng quang, băng hà, các lễ hội tôn nghiêm khác) trong năm của các triều đại nhà Nguyễn của Việt Nam.Nhã nhạc cung đình Huế đã được UNESCO công nhận là Kiệt tác truyền khẩu và phi vật thể nhân loại vào năm 2003.
Không gian văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên
Dân ca Quan họ
Ca trù
Hội Gióng
Hội Gióng là lễ hội truyền thống được tổ chức hàng năm ở nhiều địa phương tại Hà Nội nhằm tưởng nhớ và ca ngợi chiến công của người anh hùng truyền thuyết Thánh Gióng, một trong tứ bất tử của tín ngưỡng dân gian Việt Nam. Năm 2010, hội Gióng ở đền Phù Đổng (Gia Lâm) và đền Sóc (huyện Sóc Sơn) đã được UNESCO công nhận là di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại.
Hát xoan Phú Thọ
Hát Xoan còn được gọi là Khúc môn đình (hát cửa đình), là lối hát thờ thần, tương truyền có từ thời các vua Hùng. Thuở xa xưa, người Văn Lang tổ chức các cuộc hát Xoan vào mùa xuân để đón chào năm mới. Năm 2011, hát xoan đã được UNESCO công nhận là di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại.
Việt Nam có bao nhiêu di sản văn hóa thế giới được UNESCO công nhận? - 3
Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương
Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương là một loại hình tín ngưỡng dân gian được lưu truyền lâu đời ở Việt Nam mà trọng tâm là tỉnh Phú Thọ. Loại tín ngưỡng này đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Việt Nam ghi danh vào Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia (đợt 1) và UNESCO công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại năm 2012.
Đờn ca tài tử
Di sản văn hóa hỗn hợp
Quần thể danh thắng Tràng An, Ninh Bình
Tràng An là một trong những nơi có cảnh quan tháp karst đẹp và quyến rũ nhất trên thế giới. Phủ lên cảnh quan là thảm rừng và các tháp dạng nón hùng vĩ cao 200m, với các hố trũng hẹp khép kín, bao quanh bởi các sống núi nối liền nhau, các đầm lầy thông nhau qua hệ thống suối xuyên ngầm có chiều dài lên tới 1 km. Ngoài ra, nơi đây còn sở hữu di tích danh thắng nơi đây đã được Chính phủ Việt Nam xếp hạng di tích quốc gia đặc biệt quan trọng như Khu du lịch sinh thái Tràng An, khu du lịch Tam Cốc - Bích Động, chùa Bái Đính, cố đô Hoa Lư.
Di sản tư liệu thế giới
Mộc bản triều Nguyễn
Bia tiến sĩ Văn Miếu - Quốc Tử Giám
Với giá trị văn hóa và lịch sử đặc biệt, đầu tháng 3/2010, 82 tấm bia tiến sĩ của các khoa thi dưới triều Lê - Mạc (1442-1779) tại Văn Miếu - Quốc Tử Giám (Hà Nội) đã được UNESCO công nhận là Di sản tư liệu thế giới.
Mộc bản Kinh Phật chùa Vĩnh Nghiêm
Chùa Vĩnh Nghiêm được mệnh danh là “Đại danh lam cổ tự”, một trung tâm Phật giáo lớn nhất của thời Trần, nơi có những văn bản Hán tự được UNESCO công nhận năm 2012.
Châu bản triều Nguyễn
Châu bản là những văn bản của vương triều đã được nhà vua “ngự phê” bằng mực son đỏ. Châu bản triều Nguyễn là các tài liệu hành chính được hình thành trong quá trình quản lý nhà nước của triều Nguyễn (1802 - 1945), triều đại cuối cùng trong lịch sử phong kiến Việt Nam, bao gồm văn bản của các cơ quan trong bộ máy chính quyền trung ương và địa phương trình lên nhà vua phê duyệt, văn bản các vua ban hành cùng một số văn kiện ngoại giao và thơ văn ngự chế. Châu bản triều Nguyễn đã được UNESCO công nhận là di sản tư liệu thế giới vào năm 2014