Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ Nội tiêu hóa - Khoa Khám bệnh & Nội khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hải Phòng
Đại tiện ra máu tươi là dấu hiệu cảnh báo nhiều bệnh lý hậu môn, trực tràng như trĩ, nứt hậu môn, polyp trực tràng, u xơ,... Nếu không chẩn đoán, điều trị kịp thời, tình trạng này có thể dẫn tới mất máu kéo dài, ảnh hưởng đến tình trạng sức khỏe, thậm chí đe dọa tới tính mạng bệnh nhân.
Bạn đang xem: Hiện tượng đi vệ sinh ra máu
Đại tiện ra máu tươi là hiện tượng khi đi đại tiện có máu chảy ra, có thể là máu tươi nhỏ giọt hoặc máu bám vào phân. Bên cạnh đó, người bệnh thường có biểu hiện mệt mỏi. Tình trạng này có thể chấm dứt sau vài ngày hoặc kéo dài trong nhiều ngày, cảnh báo những dấu hiệu bất thường liên quan tới trực tràng và hậu môn.
Đa phần các bệnh nhân gặp triệu chứng đại tiện máu tươi đều để bệnh nặng rồi mới đi khám. Khi đó, tình trạng mất máu kéo dài đã khiến bệnh trở nên trầm trọng, làm cho việc điều trị trở nên khó khăn hơn.
Triệu chứng đại tiện ra máu tươi cảnh báo nhiều bệnh lý ở vùng trực tràng - hậu môn như:
2.1 Bệnh trĩ
Đại tiện máu tươi là triệu chứng sớm, phổ biến nhất của bệnh trĩ. Biểu hiện của bệnh là có máu tươi trên phân, dính trên giấy vệ sinh hoặc có tia máu trên thành bồn cầu, trường hợp nặng đại tiện nhiều máu đỏ trước hay sau phân. Bệnh trĩ hình thành khi đám rối tĩnh mạch ở xung quanh hậu môn bị phì đại quá mức.
Bệnh được chia thành 3 dạng: Trĩ nội, trĩ ngoại và trĩ hỗn hợp. Những người thường xuyên làm việc trong môi trường phải đứng, ngồi quá lâu, bị táo bón kinh niên, ăn nhiều đồ cay nóng hoặc phụ nữ mang thai,... có nguy cơ cao mắc trĩ.
Bên cạnh triệu chứng đi ngoài ra máu tươi, người mắc bệnh trĩ còn có thể bị sa búi trĩ ra bên ngoài hậu môn, gây viêm nhiễm. Ngoài ra, bệnh nhân còn gặp các triệu chứng khác như đau rát hậu môn khi đi đại tiện, sốt, ngứa quanh lỗ hậu môn, nứt hậu môn, áp xe hậu môn,...
2.2 Nứt kẽ hậu môn
Đại tiện máu tươi cũng là một triệu chứng điển hình của bệnh nứt kẽ hậu môn. Tình trạng này khiến bệnh nhân bị đau khi đi đại tiện, đại tiện ra máu, máu tươi có thể chảy thành giọt.
Bệnh thường gặp do khi bị táo bón người bệnh thường rặn làm hậu môn giãn, rách gây sưng đau, chảy máu thành từng giọt. Có thể gây biến chứng loét, nhiễm khuẩn hậu môn
2.3 Viêm loét đại trực tràng
Đại tiện ra máu, có thể có máu tươi lẫn dịch nhầy trong phân là biểu hiện đặc trưng của bệnh viêm loét đại tràng. Ngoài ra, người bệnh còn có triệu chứng đi đại tiện nhiều, đau quặn bụng thường xuyên, luôn cảm thấy mệt mỏi, khó chịu và có thể bị sốt.
Bệnh viêm loét đại trực tràng có thể dẫn tới những biến chứng nguy hiểm như phình giãn đại tràng, thủng đại tràng, xuất huyết tiêu hóa hoặc thậm chí là ung thư.
2.4 Polyp trực tràng
Triệu chứng đại tiện ra máu còn là dấu hiệu cảnh báo bệnh nhân có polyp trực tràng. Đây là khối u tăng sinh trên niêm mạc đại, trực tràng. Đa số Polyp đại, trực tràng không có biểu hiện lâm sàng, thường được phát hiện qua nội soi đại tràng.
Polyp trực tràng có thể gây mất máu trong thời gian dài, ảnh hưởng tới sức khỏe người bệnh. Đồng thời, có thể ung thư hóa, đe dọa tới tính mạng người bệnh.
2.5 Bệnh táo bón
Táo bón kéo dài cũng là một nguyên nhân thường gặp gây đại tiện máu tươi. Khi đi đại tiện, bệnh nhân thường phải rặn mạnh để đẩy phân ra ngoài, tạo lực ma sát lớn với thành hậu môn, khiến thành hậu môn bị trầy xước, chảy máu. Ở bệnh nhân táo bón, máu có thể dính bên ngoài khuôn phân hoặc dính ở cuối bãi phân, lượng máu nhiều hay ít tùy thuộc vào tình trạng tổn thương của ống hậu môn.
Táo bón thường xuất hiện khi bệnh nhân ăn uống không khoa học, ăn nhiều đồ khó tiêu, thức ăn cay nóng hoặc dùng chất kích thích trong thời gian dài,... Táo bón không nguy hiểm nhưng nếu để lâu, không khắc phục thì có thể dẫn tới bệnh trĩ, nứt hậu môn hoặc các bệnh lý khác tại trực tràng - hậu môn.
2.6 Ung thư trực tràng
Một trong những dấu hiệu cảnh báo sớm của bệnh ung thư đại trực tràng là đại tiện ra máu, máu có màu đỏ sẫm. Ban đầu, lượng máu thường ít, về sau sẽ chảy máu nhiều hơn khi tế bào ung thư xâm lấn nhiều vào đại tràng. Bên cạnh đó, người bệnh còn gặp phải các triệu chứng khác như: chướng bụng, đau bụng dưới, đi ngoài táo - lỏng thất thường, buồn nôn, tiểu tiện mất tự chủ, giảm cân liên tục không rõ nguyên nhân,...
2.7 Nguyên nhân khác
Triệu chứng đại tiện máu tươi còn là dấu hiệu cảnh báo các bệnh lý khác như: viêm túi thừa, viêm đại tràng do thiếu máu, nhồi máu ruột non do tắc mạch mạc treo, mụn cóc hậu môn, xuất huyết đường tiêu hóa...
Đại tiện ra máu tươi có thể là lượng máu nhỏ, dính trên giấy vệ sinh, cũng có khi máu có thể chảy thành dạng tia hoặc chảy ồ ạt, gây mất máu, người bệnh dễ bị chóng mặt, ngất xỉu, tụt huyết áp,... Tình trạng này có thể làm giảm hiệu quả công việc và chất lượng cuộc sống, có thể đe dọa tới tính mạng bệnh nhân.
Vì vậy, khi có triệu chứng đại tiện máu tươi, bệnh nhân nên đi khám bác sĩ chuyên khoa tiêu hóa càng sớm càng tốt để chẩn đoán, điều trị đúng cách, mang lại hiệu quả cao, hạn chế nguy cơ biến chứng và ngăn ngừa bệnh tái phát.
Sau khi có kết quả thăm khám chính xác, bệnh nhân sẽ được bác sĩ đưa ra phác đồ điều trị phù hợp tùy thuộc nguyên nhân gây bệnh.
Ngoài ra, bệnh nhân bị đại tiện máu tươi còn cần điều chỉnh chế độ ăn uống, sinh hoạt như sau:
Áp dụng một chế độ ăn uống khoa học, giàu chất xơ từ rau củ, trái cây, uống nhiều nước để giảm nguy cơ táo bón, nứt hậu môn;Tạo thói quen đi đại tiện hằng ngày vào một thời điểm nhất định, tránh rặn quá mạnh, không đi cầu quá lâu, vệ sinh hậu môn sạch sẽ sau mỗi lần đi đại tiện;Hạn chế thực phẩm gây nóng trong, táo bón, ảnh hưởng xấu tới hệ tiêu hóa như: thức ăn nhiều chất béo, chua, cay, đồ ngọt;Ăn thực phẩm giàu chất sắt, ngăn ngừa thiếu máu như các loại hạt, gan động vật, lòng đỏ trứng, đậu hũ, ngũ cốc, vừng đen,...;Ăn uống đúng giờ và nên ngủ đủ giấc;Tránh bưng bê vật nặng quá mức, không đứng lâu, ngồi lâu một chỗ;Tập luyện thể dục thể thao mỗi ngày để cải thiện sức đề kháng, thúc đẩy nhu động ruột, giúp hệ tiêu hóa làm việc tốt.Xem thêm: Tinh Nghệ Nano Giá Bao Nhiêu ? Cập Nhật Giá Mới Nhất Trong Năm
Triệu chứng đại tiện ra máu tươi nếu không được phát hiện, xử lý đúng cách có thể dẫn tới nhiều biến chứng nguy hiểm cho sức khỏe. Vì vậy, khi có biểu hiện này, bệnh nhân nên đi khám ngay chuyên khoa tiêu hóa để có biện pháp can thiệp xử lý kịp thời, tránh để bệnh trở nặng.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng My
Vinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
Đi ngoài ra máu là tình trạng khá thường gặp, phổ biến nhất do táo bón dẫn đến tổn thương niêm mạc hậu môn hoặc trực tràng và máu chảy lẫn ra ngoài. Tuy nhiên, nguyên nhân gây đi ngoài ra máu có thể là bệnh lý phức tạp, nguy hiểm hơn như: xuất huyết tiêu hóa, ung thư, viêm dạ dày,… Cần xác định được nguyên nhân mới có thể can thiệp điều trị hiệu quả.
1. Cách nhận biết tình trạng đi ngoài ra máu
Đi ngoài ra máu có thể dễ dàng nhận biết với máu màu đỏ tươi hoặc hồng tươi lẫn trong phân. Có thể lượng máu không nhiều nên khó xác nhận, xong vẫn thấy màu sắc đặc trưng trên giấy. Song có trường hợp khó phát hiện hơn là máu đen lẫn trong phân, nguyên nhân do máu chảy trước đó và lưu trữ lâu trong đường tiêu hóa, khiến chúng bị oxy hóa và mất màu đỏ đặc trưng.
Đi ngoài ra máu là dấu hiệu bất thường của đường tiêu hóa
Màu sắc của máu ra khi đi ngoài này cũng giúp bác sĩ dự đoán nguyên nhân tốt hơn. Nếu tình trạng này không xảy ra thường xuyên mà chỉ gặp khi bị táo bón, chảy máu đi kèm với đau rát do tổn thương niêm mạc thì thường không quá nguy hiểm và tự khỏi sau một vài ngày. Tuy nhiên nếu chảy máu kéo dài¸ liên tục đi kèm với triệu chứng sức khỏe khác thì cần lưu ý, có thể nguyên nhân là bệnh lý nguy hiểm hơn.
2. Bác sĩ chuyên khoa Tiêu hóa giải đáp 9 nguyên nhân gây đi ngoài ra máu chính yếu
Dưới đây là những nguyên nhân bệnh lý và vấn đề sức khỏe phổ biến nhất gây ra tình trạng đi ngoài ra máu.
Lỗ rò ống tiêu hóa cũng là 1 trong những nguyên nhân gây đi ngoài ra máu
2.1. Xuất hiện lỗ rò ống tiêu hóa
Vì nhiễm khuẩn hoặc nguyên nhân nào đó khiến các lỗ rò xuất hiện giữa hậu môn và da hoặc trực tràng và hậu môn thì dịch tiêu hóa, mủ và máu có thể bị rò ra ngoài lẫn với phân. Người bệnh sẽ thấy đi ngoài ra máu thường xuyên với lượng khác nhau.
Các trường hợp này cần chẩn đoán và phẫu thuật để xử lý, cùng với đó là sử dụng kháng sinh để ngăn ngừa nhiễm khuẩn.
2.2. Trĩ
Trĩ là bệnh khá phổ biến hiện nay, cũng là nguyên nhân gây đi ngoài ra máu thường gặp. Nguyên nhân gây bệnh trĩ cũng khá đa dạng như: Ăn ít chất xơ, lười uống nước, stress căng thẳng kéo dài, rặn mạnh khi đi vệ sinh, táo bón mãn tính,… Bệnh trĩ dễ xuất hiện hơn ở phụ nữ mang thai hoặc người điều trị cần dùng thuốc kéo dài.
Muốn phòng ngừa và kiểm soát bệnh trĩ, người bệnh cần chú ý hơn đến thói quen ăn uống và sinh hoạt lành mạnh. Cùng với đó, cần kiểm tra chẩn đoán và dùng thuốc điều trị theo chỉ dẫn của bác sĩ. Nếu tình trạng chảy máu do trĩ không thuyên giảm, bác sĩ có thể phải can thiệp phẫu thuật để loại bỏ búi trĩ này.
2.3. Polyp đại trực tràng
Polyp do sự tăng sinh quá mức của niêm mạc đại trực tràng hình thành, đây là những khối u lồi vào trong lòng đại trực tràng. Nếu polyp xuất hiện ở lớp lót của đại trực tràng sẽ gây kích ứng, viêm và chảy máu.
Chảy máu khi đi ngoài có thể do vết nứt hậu môn
2.4. Sa trực tràng
Sa trực tràng khác với bệnh trĩ nhưng thường gây nhầm lẫn do triệu chứng bệnh khá giống nhau. Đặc điểm nhận biết là bệnh thường xuất hiện ở người cao tuổi, gây tình trạng đi ngoài ra máu đi kèm với đau bụng dưới. Bệnh sa trực tràng cần điều trị sớm để tránh biến chứng.
2.5. Viêm túi thừa
Túi thừa là một bất thường xảy ra khi thành ruột kết bị phòng lên, nó thường xuất hiện ở đoạn đại tràng sigma. Nguyên nhân dẫn tới tình trạng này hiện chưa được xác định rõ, song nó liên quan mật thiết với chế độ ăn uống ít chất xơ, ít rau củ quả,…
Trong quá trình tiêu hóa, túi thừa này có thể bị cọ xát dẫn tới chảy máu, máu sẽ đi ra ngoài cùng phân. Tình trạng chảy máu có thể kéo dài liên tục hoặc xảy ra gián đoạn, khi túi thừa không bị cắt bỏ thì nguy cơ chảy máu và nhiễm trùng vẫn tồn tại.
2.6. Viêm dạ dày ruột
Hầu hết nguyên nhân gây viêm dạ dày ruột là do vi khuẩn, một số trường hợp do virus. Không chỉ gây đi ngoài ra máu, bệnh nhân viêm dạ dày ruột trong phân thường lẫn nhiều chất nhầy. Để điều trị, bệnh nhân cần bù đủ chất lỏng, đồng thời dùng thuốc kháng virus hoặc thuốc kháng sinh tùy theo tác nhân gây bệnh là virus hay vi khuẩn.
Quan hệ tình dục không an toàn dễ lây nhiễm nhiều bệnh lý
2.7. Bệnh lây nhiễm qua đường tình dục
Quan hệ tình dục không an toàn khiến bạn có nguy cơ cao mắc nhiều bệnh lý nguy hiểm, trong đó có nhiều vi khuẩn gây viêm trực tràng, viêm hậu môn gây chảy máu. Bệnh lây nhiễm qua đường tình dục hầu hết đều khó điều trị hoàn toàn, nguy cơ lây nhiễm cao, cần chẩn đoán và điều trị kiên trì để kiểm soát triệu chứng.
2.8. Viêm đại trực tràng
Đại tràng là đoạn cuối của ống tiêu hóa, phần gần hậu môn nhất được gọi là trực tràng, cũng là vị trí dễ bị viêm nhiễm và chảy máu nhất. Nguyên nhân gây viêm đại trực tràng rất đa dạng như: bệnh Crohn, nhiễm khuẩn, nhiễm ký sinh trùng, hội chứng ruột kích thích, táo bón, quan hệ qua đường hậu môn,…
Viêm đại trực tràng khó điều trị dứt điểm, dễ tái phát nên bệnh nhân cần điều trị kiên trì, đồng thời hạn chế yếu tố gây bệnh. Triệu chứng chảy máu do viêm đại trực tràng có thể điều trị bằng thuốc và cải thiện bằng thói quen ăn uống, sinh hoạt lành mạnh.
2.9. Ung thư đại tràng
Đi ngoài ra máu có thể là triệu chứng của ung thư đại tràng, khi tế bào bất thường sinh trưởng ở đây và hình thành lên khối u. Tình trạng viêm, kích thích và tổn thương niêm mạc đại tràng dễ dẫn tới chảy máu. Không ít trường hợp ung thư đại tràng phát triển từ những khối polyp.
Cẩn thận đi ngoài ra máu là dấu hiệu ung thư đại tràng
Cần cẩn thận nếu đi ngoài ra máu đi kèm với các dấu hiệu bất thường như: đau bụng, táo bón thường xuyên, thay đổi thói quen đại tiện, tiểu buốt, tiểu không tự chủ, buồn nôn, nôn ói, người mệt mỏi, sụt cân đột ngột,… Phát hiện và điều trị sớm giúp bệnh nhân ung thư đại tràng có tiên lượng tốt hơn.
Có rất nhiều nguyên nhân gây đi ngoài ra máu, để xác định chính xác cần dựa trên triệu chứng khác cũng như kết quả chẩn đoán. Khi gặp triệu chứng bất thường này, bệnh nhân nên chủ động đi thăm khám, kiểm tra. Khi xác định được nguyên nhân, việc điều trị sẽ hiệu quả hơn.
